Τα έθιμα αποτελούν ένα από τα στοιχεία ταυτότητας ενός πολιτισμού, και σε ένα σημείο, χάριν σε αυτά, αναβιώνει και εξελίσσεται. Τα έθιμα της περιόδου Δεκεμβρίου- Ιανουαρίου, παρά το χριστιανικό τους χαρακτήρα, αγκαλιάζονται από τους περισσότερους Έλληνες, πιστούς και μη. Προς μεγάλη μου εντύπωση, σε ένα ταξίδι μουστην Άγκυρα διαπίστωσα ότι και κει, στην πρωτεύουσα της μουσουλμανικής Τουρκίας, από το Νοέμβριο επικρατεί το Χριστουγεννιάτικο κλίμα. Μέσα όμως από όλα αυτά τα λαμπάκια και τα στολίδια δεν μεταδίδεται το νόημα αυτών των εορτασμών.
Η εμπορικοποίηση για μένα είναι θετική, ωστόσο σε αυτήν την περίπτωση, θεωρώ ότι είναι κρίμα που χάνεται η ουσία, ο εορτασμός δηλαδή της γέννησης του Ιησού. Πέραν από την πορεία που έλαβε στη συνέχεια ο χριστιανισμός, με το σχηματισμό της εκκλησίας, και ανεξάρτητα από την πίστη του καθενός, σαν ιστορικό πρόσωπο έχει τεράστια αξία. Είναι μια προσωπικότητα που πρεσβεύει την αγάπη για τον εαυτό και τοσυνάνθρωπο, και αυτό είναι από μόνο του ένας λόγος να γιορτάζονται τα Χριστούγεννα. Αν γινόταν ο σκοπός εορτασμού, αν ήταν το κέντρο του εορτασμού, ίσως ερχόμασταν όλοι πιο κοντά στο να καταλάβουμε το μεγαλείο του να γυρίσεις και το άλλο μάγουλο.
Και όπως κάποιοι εκείνη τη μέρα κάνουμε αυτή τη σκέψη, και συγκινούμαστε ή νοσταλγούμε, έτσι κάποιοι, λίγες μέρες αργότερα όταν έρθει η ώρα να κόψουμε την βασιλόπιτα, δίπλα στο κομμάτι του φτωχού, κόβουμε του ξένου. Συμβολική πράξη, δεν θα ταΐσει κάποιον φτωχό, ούτε θα καλωσορίσει κάποιον ξένο, αλλά αντικατοπτρίζει μιαστάση ανθρώπου και πολιτισμού που με κάνει περήφανη που είμαι μέρος του. Γύρω μας υπάρχουν πολλοί φτωχοί και πολλοί ξένοι, και είναι όμορφο να τους βλέπουμε, να αναγνωρίζουμε ότι ο κάθε φτωχός και ο κάθε ξένος είμαστε εμείς, και ελπίζω ότι κάθε επόμενη χρονιά, ο κάθε φτωχός και ο κάθε ξένος θα έχει κομμάτι με το όνομά του σε κάποια βασιλόπιτα.
Υπάρχει γενικώς η εντύπωση ότι η κοινωνία πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, ωστόσο δεν είναι έτσι. Υπάρχουν πολλά δεινά, πολλές αδικίες, κάποια συμβαίνουν ανούσια, από κακίες και μικρότητες, είναι απόρροια της ημιμάθειας και της έλλειψης ευθύνης. Άλλα όμως συμβαίνουν γιατί δεν υπάρχει λύση, δεν έχει ανακαλυφθεί ο τρόπος για να εξαλειφθούν, και αν έχει, δεν είναι εφικτός. Για όλα αυτά, ατομικά ή συλλογικά, και άμεσα, θα ήταν ουτοπικό να πούμε ότι έχουμε τη λύση. Θα ήταν όμως ουσιαστικό να δώσουμε πρόσωπο στα άτομα που πλήττονται από αυτά, και το συμβολικό της βασιλόπιτας να το κάνουμε πραγματικότητα της Ελλάδας του 2021. Σε κάποια ρεπό μας να μοιράσουμε φαγητό στους άστεγους, ρούχα στους πρόσφυγες, και ευκαιρίες στον «ξένο», να μπει στην παρέα μας, να μπει στη δουλειά μας, και στο ό,τι ο καθένας ορίζει ως οικογένεια.
Όταν φταίνε πάντα οι άλλοι ή σκέψεις σχετικά με την ενδοσκόπηση