Το κορίτσι σύμβολο του Ολοκαυτώματος, που στις 12 Ιούνιου θα έκλεινε τα 93, χωρίς να το μάθει ποτέ άγγιξε τις ψυχές εκατομμυρίων ανθρώπων ανά τον κόσμο με το συγκλονιστικό χειρόγραφο που άφησε πίσω της. Η ιστορία της είναι από αυτές που θα θέλαμε να μην είναι αληθινές — από αυτές που θα θέλαμε να έχουν διαφορετικό τέλος. Κατέγραψε τις ημέρες της οικογένειάς της στην υπό ναζιστική κατοχή Ολλανδία από την κρυψώνα τους στο Άμστερνταμ — την καθημερινότητα μίας εβραϊκής οικογένειας που από τη μια μέρα στην άλλη τα μέλη της αναγκάστηκαν να “εξαφανιστούν” από την ίδια τους τη χώρα.
Η Άννα δεν έχασε ποτέ την πίστη της στο καλό και στον άνθρωπο, παρά τους σκοταδιστικούς καιρούς στους οποίους έτυχε να γεννηθεί και να μεγαλώσει. Καταγράφοντας μεταξύ άλλων τις σκέψεις της για τον άνθρωπο, αλλά και για θέματα όπως η δικαιοσύνη και η θέση της γυναίκας στην κοινωνία, αυτό το μικρό κορίτσι υπήρξε μπροστά από την εποχή του, υποστηρίζοντας τα δικαιώματα του ανθρώπου όπως λίγοι σύγχρονοι της θα μπορούσαν.
Σε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα του ημερολογίου της, η Άννα γράφει:
“Γιατί στο παρελθόν, αλλά συχνά και σήμερα, η θέση της γυναίκας στην κοινωνία ήταν λιγότερο σημαντική από του άντρα; Μπορεί όλοι να λένε ότι είναι άδικο, αλλά αυτό εμένα δε μου φτάνει, θα ήθελα πολύ να μάθω την αιτία της μεγάλης αυτής αδικίας! […] Οι γυναίκες είναι στρατιώτες που παλεύουν και υποφέρουν για την επιβίωση της ανθρωπότητας […]. Πιστεύω ότι η αντίληψη σύμφωνα με την οποία η γυναίκα έχει καθήκον να φέρνει παιδιά στον κόσμο θα τροποποιηθεί στη διάρκεια του επόμενου αιώνα και θα δώσει τη θέση της στο σεβασμό και το θαυμασμό για εκείνη που σηκώνει τέτοια βάρη στους ώμους της!”
Το ημερολόγιό της έγραφε 13 Ιουνίου 1944. Η Άννα είχε μόλις κλείσει τα 15. Σήμερα, 78 χρόνια αργότερα, τα λόγια της είναι πιο επίκαιρα από ποτέ. Οι σκέψεις του 15χρονου κοριτσιού, αποτυπωμένες κάτω από αδιανόητες σε εμάς συνθήκες, αποτελούν φάρο ελπίδας για τις γυναίκες και τα κορίτσια σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης, που τα δικαιώματά τους καταπατούνται, αφαιρούνται, τροποποιούνται, αρπάζονται καθημερινά.
Όταν η εβραϊκή της καταγωγή βρέθηκε στο στόχαστρο του παραληρηματικού ρατσιστικού μίσους των Ναζί, η Άννα αντιμετώπισε το μέλλον με ελπίδα. Εκείνοι που θέλησαν να την εξοντώσουν, δεν μπόρεσαν ποτέ να εξοντώσουν το θαρραλέο της πνεύμα και την ευγενική της καρδιά, που θα ζουν πάντα μέσα από την παρακαταθήκη της. Τα σκοτεινά γεγονότα που κατέγραψε θα μας ωθούν να κάνουμε πράξη το “ποτέ ξανά”, και οι πολύτιμες σκέψεις της θα δείχνουν το δρόμο για μία κοινωνία όπως η ίδια την ονειρευόταν: δίκαιη για όλους τους ανθρώπους.
Φοιτήτρια στο ΕΜΠ, πολιτική συντάκτρια στο Unplug Mag
Η Ρωσία στα πρόθυρα εμφυλίου πολέμου