Η ενημέρωση του ΟΗΕ για την τουρκική επιθετικότητα & η υποψηφιότητα της Ελλάδας για το Συμβούλιο Ασφαλείας

Πριν από μερικές ημέρες έγινε γνωστή η αποστολή και το περιεχόμενο επιστολής της Ελλάδας στον ΟΗΕ, σε σχέση με την επιθετικότητα της Τουρκίας και τους τουρκικούς ισχυρισμούς για τα ελληνικά νησιά, εν συνόλω. Η Μόνιμη Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη, κα Μαρία Θεοφίλη, αποδόμησε το τουρκικό αφήγημα, υπογραμμίζοντας τις έκνομες και ανιστόρητες τουρκικές κατηγορίες. Με την Ελλάδα να διεκδικεί μία θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ τη διετία 2025-2026, αλλά και μετά τις σημερινές ευθείες απειλές της Τουρκίας απέναντι στη χώρα μας, η ανάγνωση της κρίσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον υπό το διπλωματικό πρίσμα του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών.

Η επιστολή της Ελλάδας στον ΟΗΕ

Η γνωστοποίηση στη διεθνή κοινότητα των τουρκικών παραβιάσεων και των προβλημάτων που καθημερινά δημιουργεί η γείτονα στο Αιγαίο αποτελεί προτεραιότητα του ελληνικού κράτους. Στην επιστολή της Ελλάδας στον ΟΗΕ εξηγούνται, βασισμένοι σε ακλόνητα νομικά επιχειρήματα, οι λόγοι για τους οποίους οι τουρκικοί ισχυρισμοί δεν ευσταθούν, αλλά αντιθέτως έχουν ως στόχο την υπονόμευση της ειρήνης στην περιοχή. 

Οι αιτιάσεις της Τουρκίας περί αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και η υπό προϋποθέσεις αποστρατικοποίησης αναγνώρισης αυτής, βρίσκονται στον πυρήνα της επιστολής. Το τουρκικό επιχείρημα αμφισβήτησης των δικαιωμάτων αιγιαλίτιδας ζώνης, αποκλειστικής οικονομικής ζώνης και υφαλοκρηπίδας των νησιών, λόγω της μη αποστρατικοποίησης τους, αποδομείται. Η νομικά αδιαμφισβήτητη κυριαρχία της Ελλάδας στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, από την οποία και απορρέουν τα παραπάνω δικαιώματα, δεν έχει καμία σχέση με την αποστρατικοποίηση τους, όπως αυτή έχει καταγραφεί στις Συνθήκες Ειρήνης.

Στην επιστολή αναφέρεται παράλληλα ρητά το ότι τα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα, έχοντας οριστεί με βάση το Διεθνές Δίκαιο με τρόπο σταθερό και οριστικό, δεν μπορούν να αμφισβητούνται από την Τουρκία.

Η Ελλάδα έχοντας επανειλημμένως εξηγήσει, τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και διμερώς, τα νομικά και ιστορικά επιχειρήματα με βάση τα οποία οι τουρκικές αιτιάσεις απορρίπτονται, υπογραμμίζει για ακόμη μία φορά και σε επίπεδο ΟΗΕ τα πολιτικά κίνητρα πίσω από τη ρητορική της Άγκυρας. Στην επιστολή αναφέρεται ρητά το γεγονός πως η επιχειρηματολογία της Τουρκίας δε διαθέτει νομικό έρεισμα. Υπογραμμίζοντας το casus belli της Άγκυρας και τις προκλητικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, η Ελλάδα, διά στόματος της Μόνιμης Αντιπροσώπου μας στον ΟΗΕ, καλεί την Τουρκία να σταματήσει να αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία και να έρθει σε ειρηνικό διάλογο, στη βάση της καλής γειτονίας και του Διεθνούς Δικαίου.

Η υποψηφιότητα της Ελλάδας για το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ

Σε αυτό το πλαίσιο, η υποψηφιότητα της Ελλάδας ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, για τη διετία 2025-2026, παίρνει διαφορετικό χαρακτήρα. Νωρίτερα φέτος, ο Έλληνας ΥΠΕΞ, Νίκος Δένδιας, είχε ενημερώσει για την εξασφάλιση 97 γραπτών δεσμεύσεων υπέρ της ελληνικής υποψηφιότητας, γεγονός που αντανακλά την ισχυροποιημένη θέση της Ελλάδας στο παγκόσμιο σκηνικό ασφαλείας. Η Ελλάδα αποτελώντας πυλώνα σταθερότητας και εγγυήτρια δύναμη της ασφάλειας στην ταραγμένη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, θέτει στο επίκεντρο της υποψηφιότητάς της την προβολή των θεμελιωδών αρχών του ΟΗΕ, οι οποίες 8 δεκαετίες μετά την ίδρυσή του και τη σύνταξη του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, βρίσκονται υπό συνεχή αμφισβήτηση. 

Ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας, και στην εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία, η ειρηνική επίλυση των διαφορών, η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και η απαγόρευση χρήσης βίας, αποτελούν θεμελιώδεις αρχές του ΟΗΕ, που η Ελλάδα ενστερνίζεται απόλυτα, και οι οποίες διατρέχουν το σύνολο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Η ελληνική υποψηφιότητα δεσμεύεται για τη θωράκισή τους. 

Η υποψηφιότητα μίας χώρας που η ίδια αντιμετωπίζει σε καθημερινή βάση επιτυχώς και με απόλυτο σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο έναν εξόφθαλμα παραβατικό γείτονα, δε θα μπορούσε να είναι περισσότερο απαραίτητη για το Συμβούλιο Ασφαλείας αυτή τη στιγμή, ειδικά όταν η εμπειρία της αφορά το γείτονα εκείνο που μονίμως απειλεί την εθνική της κυριαρχία, τη Δύση και εξακολουθεί να υποστηρίζει, συνομιλώντας και μη καταδικάζοντας, τη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν. 

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ είναι το όργανο, το οποίο βάσει καταστατικού του Οργανισμού είναι υπεύθυνο για τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας, αποτελώντας ίσως το πιο σημαντικό σώμα του. Έχοντας ευρείες δυνατότητες επιβολής της τάξης, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ λαμβάνει αποφάσεις με βάση τις οποίες τα κράτη μέλη οφείλουν να συμμορφώνονται, και τις οποίες πρέπει να εφαρμόζουν. Μεταξύ άλλων και πέραν των ειρηνευτικών διαδικασιών, μπορεί να επιβάλλει οικονομικές κυρώσεις και εμπάργκο, διακοπή των διπλωματικών σχέσεων, ακόμη και στρατιωτική δράση.

Στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συμμετέχουν 15 μέλη, 5 εκ των οποίων μόνιμα, και 10 μη μόνιμα που εκλέγονται με θητεία διετίας. Τα 5 μόνιμα μέλη είναι η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, η Κίνα και η Ρωσία. Κάθε μόνιμο μέλος έχει τη δυνατότητα άσκησης βέτο σε ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, μπλοκάροντάς τα με αυτόν τον τρόπο από την εφαρμογή και την περαιτέρω επεξεργασία τους.