Η επούλωση της τρύπας του όζοντος

Όλος ο πλανήτης έρχεται αντιμέτωπος με πρωτοφανείς καταστάσεις. Σύνορα χωρών κλείνουν, μαγαζιά σφραγίζουν, επιβάλλονται απαγορεύσεις κυκλοφορίας και καθημερινά μετράμε παγκοσμίως τις απώλειες μας. Ενώ όμως μας φαίνεται πως περιτριγυριζόμαστε μόνο από δυσοίωνες προβλέψεις, αν δώσουμε προσοχή, θα δούμε πως παράλληλα έχουμε και χαρμόσυνες ειδήσεις που ανοίγουν ένα παράθυρο ελπίδας και μας βοηθούν να στρέψουμε τη προσοχή μας σε ένα καλύτερο αύριο. 

Μία από αυτές τις ειδήσεις είναι σίγουρα η μερική ανάκαμψη της τρύπας του όζοντος. Σύμφωνα λοιπόν με ευρήματα ερευνών του 2019, η τρύπα του όζοντος έχει ξεκινήσει μια μικρή πορεία ανάκαμψης, αλλάζοντας την κυκλοφορία του αέρα πάνω από τη γη. Το 2019 μάλιστα, παρατηρήθηκε η μικρότερη καταγεγραμμένη έκτασή της απο το 1982, όταν και  ξεκίνησε η παρακολούθησή του φαινομένου από τους επιστήμονες. 

Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να αναφερθεί πως κύριο ρόλο σε αυτή την ευχάριστη αλλαγή έπαιξαν οι συντονισμένες προσπάθειες αρκετών  χωρών για μείωση των χλωροφθορανθράκων. Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε το 1987 με την υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ. Με αυτή τη διεθνή συνθήκη που υπογράφηκε από 197 χώρες, ξεκίνησε μια προσπάθεια προστασίας του όζοντος με την απαγόρευση των χλωροφθορανθράκων (CFC), που χρησιμοποιούνται ευρέως στην παρασκευή αερολυμάτων ψεκασμού (αεροζόλ), διαλυτών και ψυκτικών υγρών. Όταν οι ακτίνες του ηλίου αντιδρούν με αυτές τις χημικές ουσίες, δημιουργούν χημικές αντιδράσεις οι οποίες με τη σειρά τους, καταστρέφουν μόρια του όζοντος. 

Παρόμοιες μικρές ευχάριστες εικόνες και ειδήσεις έρχονται και από χώρες όπως η Κινα και η Ιταλία που έχουν προχωρήσει σε γενικό shutdown για να αποτρέψουν την διασπορά του ιού. Δορυφόροι φέρνουν εικόνες που αντικατοπτρίζουν τις τεράστιες αλλαγές που προξένησε η αναστολή των οικονομικών δραστηριοτήτων της χώρας. Στην Κίνα, παρατηρήθηκε μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 25% το μήνα Φεβρουάριο ενώ παράλληλα μειώθηκαν κατα 10% και τα επίπεδα μονοξειδίου του άνθρακα στην τροπόσφαιρα πάνω από τις περιοχές της Γουχάν και του Πεκίνου.

Στον ευρωπαϊκό χώρο, η Ιταλία έχει σημειώσει μείωση έως και 40% στα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου στην ατμόσφαιρα και τον ίδιο δρόμο φαίνεται πως θα ακολουθήσει και η Ισπανία και η Βρετανία, με την τελευταία να σημειώνει μείωση έως και 80% στην κυκλοφορία των αυτοκινήτων.

Παρόμοιες εικόνες εντοπίζονται και στις ΗΠΑ, με την ομίχλη της ρύπανσης να έχει μειωθεί στη Νέα Υόρκη, το Σικάγο, το Λος Αντζελες και την Ατλάντα. 

Η πανδημία του κορωνοιου είναι μια τραγωδία. Μια τραγωδία που κανείς από εμάς δεν φανταζόταν ότι θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει κατά τη διάρκεια της ζωής του. Παρά την αναμφισβήτητη τραγική της διάσταση μπορεί να μας προσφέρει χρήσιμες πληροφορίες για το πως πρέπει να χειριζόμαστε αντίστοιχες καταστάσεις και περιόδους κρίσης αλλά και πως να ανταποκρινόμαστε άμεσα σε καταστάσεις έκτακτες ανάγκης. Το κυριότερο μάθημα όμως που θα κληθούμε να εφαρμόσουμε άμεσα, μετά τη λήξη των έκτακτων μέτρων, είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής μας. Αλλαγή προς έναν τρόπο ζωής πιο βιώσιμο και φιλικό προς το περιβάλλον και τους συνανθρώπους μας.