Τελικά τι άλλαξε το #MeToo;

O Harvey Weinstein, ο άλλοτε ισχυρός άνδρας του Hollywood, εμφανίστηκε στις 24 Φεβρουαρίου στο δικαστήριο της Νέας Υόρκης , όπου υποβασταζόμενος και φανερά καταβεβλημένος, άκουσε την ετυμηγορία του δικαστηρίου : ΕΝΟΧΟΣ. Ένοχος για βιασμό 3ου βαθμού και σεξουαλική κακοποίηση.

Όταν τον Οκτώβριο του 2017, οι New York Times δημοσίευσαν δεκάδες μαρτυρίες γυναικών που κατηγορούσαν τον Weinstein για σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση, η κοινή σκέψη ήταν πως ο παραγωγός στην καλύτερη περίπτωση θα «πέσει στα ελαφρά» και οι ιστορίες των θυμάτων θα ξεχαστούν εν μία νυκτί. Ο ίδιος ο Weinstein πιθανότατα υπολόγιζε σε κάποιο συμβιβασμό ή διάψευση των γεγονότων. Αυτό που δεν φανταζόταν κανείς ήταν, πως στο φως αυτών των αποκαλύψεων θα γεννιόταν ένα παγκόσμιο κίνημα που θα άλλαζε χώρους εργασίας, θεσμικά πλαίσια και συνειδήσεις.

Η σωρεία των ιστοριών που ξεκίνησαν να μοιράζονται γυναίκες με το hashtag #MeToo ήταν αδύνατο να περάσει απαρατήρητη. Ξαφνικά εκατοντάδες ιστορίες από θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης  ερχόντουσαν καθημερινά στο φως αποκαλύπτοντας σιγά σιγά το μέγεθος του προβλήματος. Τα θύματα ένιωσαν επιτέλους ότι κάποιος τα ακούει, και αποφάσισαν να βροντοφωνάξουν την αλήθεια τους.

Έτσι, μετά τον Weinstein ,κάποια από τα πρόσωπα που μπήκαν στο στόχαστρο ήταν ο Bill Cosby, ο  Kevin Spacey ,ο γερουσιαστής Kavvanaugh και ο γιατρός της εθνικής ομάδας των ΗΠΑ, Larry Nassal. Η υπόθεση του τελευταίου συγκλόνισε την υφήλιο όταν 156 γυναίκες κατέθεσαν με λεπτομέρεια τις φρικιαστικές στιγμές που έζησαν στο ιατρείο του. Τελικά η δικαιοσύνη αποδόθηκε με τον Nassal να καταδικάζεται σε 175 χρόνια κάθειρξης για σεξουαλική παρενόχληση και παιδική προρνογραφία.

Η συμβολή του ΜeToo στον αγώνα των θυμάτων ήταν όμως πολύ μεγαλύτερη. Οι αμέτρητες καταγγελίες που έφεραν στο φως το μέγεθος του προβλήματος έριξαν φως στα κενά της υπάρχουσας νομοθεσίας αλλά και στον προβληματικό τρόπο λειτουργίας της κοινωνίας. Ένα από τα πρώτα μέτρα που πήραν κάποιες απο τις πολιτείες των ΗΠΑ ήταν η απαγόρευση των συμφωνιών τήρησης απορρήτου καθως πολλές φορές συγκάλυπταν ύποπτες συμπεριφορές. Η ίδια η βοηθός του Weinstein είχε υπογράψει  μια παρόμοια συμφωνία προκειμένου να μην αποκαλύψει πως ο παραγωγός την ανάγκαζε να τον βλέπει να κάνει μπάνιο. Επιπλέον, κάποιες εισήγαγαν νόμους για περαιτέρω διεύρυνση του νομικού πλαισίου προκειμένου να προστατευτούν περισσότερες ομάδες εργαζομένων όπως οι οδηγοί Uber και οι μακιγιέζ. 

Το MeToo έφτασε και μέχρι την Ευρώπη  αναγκάζοντας τις κυβερνήσεις να ενισχύσουν τα ισχύοντα νομοθετικά πλαίσια. Έτσι, η Γαλλία πέρασε νόμο που καθιστά το cat calling στους δρόμους ποινικό αδίκημα, ενώ η Ισπανία και η Σουηδία όρισαν το sex χωρίς συναίνεση ως βιασμό. Στην Ελλάδα, το 2019,  επιτέλους ορίστηκε ο βιασμός με βάση τη συναίνεση και όχι με βάση τη χρήση βίας.

Δυστυχώς, παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει σε παγκόσμιο επίπεδο, οι αριθμοί δείχνουν πως οι καταγεγραμμένες επιθέσεις δεν έχουν μειωθεί. Έχει αυξηθεί όμως σημαντικά το ποσοστό που καταγγέλλει τις επιθέσεις και «κυνηγάει» τους θύτες. Το ίδιο το MeToo έχει βοηθήσει 3.600 υποθέσεις θυμάτων σεξουαλικής παρενόχλησης  παρέχοντας νομική και οικονομική βοήθεια όπου χρειαζόταν. 

Ο αγώνας κατά της σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης μας θέλει όλους συμμάχους. Οι θύτες πρέπει να καταλάβουν πως τα θύματα δεν θα παραμείνουν σιωπηλά για πολύ και αυτοί θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις επιπτώσεις των πράξεών τους.