Υπεδνειστερία: η χορηγούμενη από το Κρεμλίνο “ανεξάρτητη Δημοκρατία”

Τις τελευταίες ώρες συναγερμός έχει σημάνει στη Μολδαβία και στη διεθνή κοινότητα, καθώς καταγράφεται ανησυχητική δραστηριότητα στο μη αναγνωρισμένο, ανεξάρτητο κρατίδιο της Υπερδνειστερίας, στα ανατολικά σύνορα της χώρας. 

Η Υπερδνειστερία αποτελεί αυτοανακηρυχθείσα Δημοκρατία, που ανεξαρτητοποιήθηκε από τη Μολδαβία το 1990, και δεν έχει αναγνωριστεί επισήμως από κανένα κράτος. Στην περιοχή-δορυφόρο του Κρεμλίνου κατοικούν σήμερα περισσότεροι από 200.000 Ρώσοι πολίτες, ενώ σε δημοψήφισμα του 2006, ψηφίστηκε η ένωση της περιοχής με τη Ρωσία, γεγονός αξιοσημείωτο και ανησυχητικό, εάν εξεταστεί υπό το πρίσμα των πολεμικών γεγονότων των τελευταίων 2 μηνών. Το ανεξάρτητο κρατίδιο  δε διαθέτει σύνορα με τη Ρωσία, αλλά με την Ουκρανία, και συγκεκριμένα με το νότιο τμήμα της χώρας, το οποίο μανιασμένα ο ρωσικός στρατός λεηλατεί εδώ και περισσότερους από δύο μήνες.

Τις τελευταίες ώρες έχουν σημειωθεί εκρήξεις κοντά στο Τιρασπόλ, πρωτεύουσα του ανεξάρτητου κρατιδίου. Η Προεδρία της Μολδαβίας καταγγέλλει τις επιθέσεις, υπό το φόβο επέκτασης του πολέμου στη χώρα, καθώς τα γεγονότα συμβαίνουν ελάχιστα χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Ουκρανία. Είναι χαρακτηριστικό το ότι το Τιρασπόλ απέχει από την Οδησσό μόλις λίγα περισσότερα από 100 χιλιόμετρα. Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, η Μολδαβή Πρόεδρος, Maia Saudu, δήλωσε στο εκτάκτως συγκαλούμενο Συμβούλιο Ασφαλείας της χώρας ότι “οι προσπάθειες κλιμάκωσης που σημειώνονται, προέρχονται από παρατάξεις εντός της περιοχής της Υπερδνειστερίας, που είναι υπέρ του πολέμου και θέλουν να αποσταθεροποιήσουν την κατάσταση στην περιοχή.” 

Παράλληλα, δεδομένη είναι η παρουσία ρωσικών στρατευμάτων και σχεδόν 1500 Ρώσων στρατιωτών στην περιοχή της Υπερδνειστερίας, ενώ έχουν αναπτυχθεί και μεγάλες τοπικές δυνάμεις. Οι φιλορωσικοί πυρήνες του κρατιδίου δηλώνουν πως θα “υπερασπιστούν τα συμφέροντα της περιοχής”, όπως μεταφέρει ο Tim Mak, απεσταλμένος δημοσιογράφος του NPR στην Ουκρανία. Το σε ποια συμφέροντα αναφέρονται, φυσικά, είναι εξαιρετικά ανησυχητικό. 

Σημειώνεται επίσης, πως τουλάχιστον τις πρώτες ημέρες του πολέμου, είχαν σημειωθεί πυραυλικές επιθέσεις προς την Ουκρανία από την Υπερδνειστερία. 

Ο χάρτης του Λουκασένκο

Λίγες μόλις ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, ο Λευκορώσος δικτάτορας, Αλεξάντερ Λουκασένκο, έδειξε σε συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της Λευκορωσίας ένα χάρτη, με τον οποίο προκάλεσε πανικό στην Ευρώπη. Στο χάρτη φαινόταν το σχέδιο της ρωσικής εισβολής για τις επόμενες ημέρες, όπως τότε φημολογείτο, με τα στρατηγικά βέλη να έχουν κατεύθυνση προς την Οδησσό, αλλά και την Υπερδνειστερία. Γκάφα ή κίνηση που συνέβη επίτηδες, η προβολή αυτού του χάρτη δημιούργησε κλίμα τεράστιας αβεβαιότητας. Με την προβολή της Υπερδνειστερίας στο χάρτη, ο Λουκασένκο έδειχνε την εμπλοκή της Μολδαβίας σε έναν πόλεμο, που ακόμη εκείνες τις ημέρες δεν είχε επεκταθεί μέχρι τα δυτικά της Ουκρανίας. Η Οδησσός οχυρωνόταν, αλλά δεν είχε χτυπηθεί.

Σήμερα, με τον πόλεμο να έχει φτάσει στην Οδησσό, με τις εικόνες και τις ειδήσεις πυραυλικών επιθέσεων και βομβαρδισμών στην πόλη να κάνουν το γύρο του κόσμου προκαλώντας αποτροπιασμό, οποιαδήποτε ύποπτη κίνηση στην περιοχή της Υπερδνειστερίας παγώνει το χρόνο για τη Μολδαβία και για ολόκληρη την Ευρώπη. Ο Λουκασένκο μπορεί πράγματι να έδειχνε τα επόμενα βήματα του πολέμου;

Υπάρχουν ομοιότητες με τις “Λαϊκές Δημοκρατίες” του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ; 

Τις ημέρες που προηγήθηκαν της αναγνώρισης των “Λαϊκών Δημοκρατιών” του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ από τον Βλαντιμίρ Πούτιν, στις περιοχές είχαν λάβει χώρα ύποπτα περιστατικά, τα οποία ακολούθησαν εκρήξεις και βομβαρδισμοί. Η κλιμάκωση ήταν ανησυχητική, αλλά κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί αυτό που θα ακολουθούσε. Με την αναγνώριση των περιοχών, η Ρωσία πέτυχε τη στα μάτια της νομιμοποίηση της αποστολής στρατευμάτων στις περιοχές, με τα δραματικά πολεμικά γεγονότα που όλοι γνωρίζουμε να ακολουθούν. Το να γίνει η Υπερδνειστερία η επόμενη περιοχή που “θα σωθεί” από τη Ρωσία είναι ένα ειλικρινά δραματικό, απευκταίο σενάριο, το οποίο δυστυχώς θα επεκτείνει τα σύνορα του πολέμου.   

Υπάρχει αναλογία μεταξύ των περιπτώσεων Ντονέτσκ/Λουγκάνσκ και Υπερδνειστερίας; Και εάν ναι, η Οδησσός είναι η αντίστοιχη Μαριούπολη των δυτικών συνόρων, το λιμάνι-έξοδος στη Μαύρη Θάλασσα, της οποίας τον έλεγχο τόσο κτηνωδώς προσπαθεί να αναλάβει το Κρεμλίνο; Τη στιγμή που η Ουκρανία προασπίζεται τα σύνορα της Ευρώπης και της Δημοκρατίας, μία καινούρια απειλή εμφανίζεται στο χάρτη της Γηραιάς Ηπείρου;